Η χειρουργική στόματος που λαμβάνει χώρα στα ιατρεία μας, αφορά μεσαίας βαρύτητας περιστατικά που μπορούν να αντιμετωπιστούν με τοπική αναισθησία.
Τα πιο συνηθισμένα περιστατικά είναι έγκλειστοι και ημιέγκλειστοι φρονιμίτες, έγκλειστα δόντια τα οποία με τη βοήθεια της ορθοδοντικής μπορούν να καταλάβουν μελλοντικά τη σωστή θέση στον οδοντικό φραγμό, υπεράριθμα έγκλειστα δόντια (δηλαδή τα επιπλέον των κανονικών), υπολείμματα ριζών, περιακρορριζικές κύστεις καθώς και αφαίρεση κάθε τύπου ογκίδιων και υπερπλασιών των μαλακών και σκληρών μορίων του στόματος.
Σε πολλά περιστατικά χρησιμοποιείται στα ιατρεία μας και η βοήθεια του laser. Παρακάτω θα αναφερθούμε στα συχνότερα συναντώμενα από τα παραπάνω προβλήματα.
Χειρουργική αφαίρεση εγκλείστων ή ημιεγκλείστων τρίτων γομφίων (φρονιμιτών)
Ο φρονιμίτης, δηλαδή ο τρίτος γομφίος, συχνά δεν έχει επαρκή χώρο για να ανατείλει πλήρως και να πάρει τη θέση του μέσα στον οδοντικό φραγμό. Ο ημιέγκλειστος φρονιμίτης δημιουργεί προβλήματα γιατί προκαλεί φλεγμονή στους ιστούς που τον περιβάλλουν (περιστεφανίτιδα), τερηδονισμό του γειτονικού δοντιού και συνεχή τραυματισμό της περιοχής της παρειάς. Οι έγκλειστοι φρονιμίτες μπορούν να προκαλέσουν μετακίνηση των διπλανών δοντιών στο φραγμό, οπότε πολύ συχνά οι ορθοδοντικοί ζητούν την αφαίρεση τους κατά την διάρκεια ή μετά την ορθοδοντική θεραπεία.
Ο φρονιμίτης αφαιρείται με μια μικρή χειρουργική επέμβαση υπό τοπική αναισθησία, με συγκεκριμένη μεθοδολογία που εξασφαλίζει τη γρήγορη απομάκρυνσή του και την προστασία των γειτονικών ανατομικών μορίων.
Χειρουργική αφαίρεση υπεράριθμων δοντιών
Υπεράριθμα είναι τα δόντια που υπάρχουν στον οδοντικό φραγμό πέραν των κανονικών. Τα υπεράριθμα δόντια μπορεί να είναι τελείως ασυμπτωματικά, μπορεί όμως και να δημιουργούν προβλήματα όπως πόνο, λόγω της πίεσης που ασκούν στα γειτονικά ανατομικά μόρια ή να παρεμποδίζουν την ανατολή παρακείμενων δοντιών.
Μετά από σωστή κλινική και απαραιτήτως ακτινογραφική μελέτη με τομογραφία κωνικής δέσμης (CBCT SCAN) προσδιορίζεται η θέση του υπεράριθμου δοντιού καθώς και ο καλύτερος τρόπος χειρουργικής προσπέλασης, δηλαδή από ποιό σημείο μπορούμε να φτάσουμε πιο εύκολα στο δόντι και να το αφαιρέσουμε χωρίς να βλάψουμε τα παρακείμενα ανατομικά μόρια και δόντια.
Χειρουργική αφαίρεση υπολειμμάτων ριζών η υπολειμματικών κύστεων
Πολλές φορές συναντώνται σπασμένα υπολείμματα ριζών από παλιότερες εξαγωγές ή και κύστεις οι οποίες παρέμειναν μετά την εξαγωγή των δοντιών και οι οποίες μπορούν να προκαλούν φλεγμονές και ενοχλήσεις ή να εμποδίζουν την τοποθέτηση ενός εμφυτεύματος στην συγκεκριμένη περιοχή. Σε αυτή την περίπτωση η απομάκρυνση αυτών των υπολειμμάτων μπορεί να γίνει μόνο χειρουργικά.
Χειρουργική αποκάλυψη εγκλείστων για ορθοδοντική μετακίνηση
Υπάρχουν περιστατικά στα οποία παρατηρείται η παραμονή ενός ή και περισσοτέρων δοντιών (συνήθως του άνω κυνόδοντα) μέσα στη γνάθο σε θέση τέτοια που δεν μπορεί να αναστείλει στο στόμα.
Πολλές φορές αφορμή για να ανακαλύψει το πρόβλημα ο ασθενής, είναι η παρατήρηση ότι το αντίστοιχο νεογιλό (παιδικό) δόντι έχει παραμείνει στο στόμα για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το συνηθισμένο. Ακτινογραφικά ανευρίσκεται ότι το αντίστοιχο μόνιμο δόντι είναι έγκλειστο και συνήθως με λάθος φορά ανατολής. Σε αυτή την περίπτωση είναι απαραίτητη η συνεργασία της χειρουργικής με την ορθοδοντική και προσφέρει πολύ καλά αποτελέσματα.
Μετά τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης του εγκλείστου δοντιού με τομογραφία κωνικής δέσμης (CBCT SCAN), προγραμματίζεται η επέμβαση με τη συμμετοχή των ορθοδοντικών μας ώστε να μπορέσουν να τοποθετήσουν ένα ορθοδοντικό άγκιστρο στο έγκλειστο δόντι, αλλά και να έχουν μια σαφέστερη εικόνα για τη διαδρομή που θα πρέπει διανύσει ο έγκλειστος μέχρι να λάβει σωστή θέση στον οδοντικό φραγμό. Το έγκλειστο δόντι αποκαλύπτεται χειρουργικά και τοποθετείται στη μύλη του το ορθοδοντικό άγκιστρο («σιδεράκι»). Στη συνέχεια με ειδικά ελατήρια ασκούνται ελκτικές δυνάμεις και ο έγκλειστος σιγά σιγά αναδύεται και καθοδηγείται στην επιθυμητή θέση.
Ακρορριζεκτομή-αφαίρεση περιακρορριζικής κύστης
Όταν κάποιο δόντι νεκρωθεί και τα νεκρά κύτταρα του οδοντικού πολφού (του νεύρου) παραμείνουν μέσα στην εσωτερική κοιλότητα της ρίζας ή διαχυθούν έξω από αυτή, δημιουργείται φλεγμονή με συγκεκριμένα όρια στο οστό η οποία περιβάλλει τη ρίζα του δοντιού και αποκαλείται περιακρορριζική κύστη.
Εάν μετά την ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) δεν έχει αποστειρωθεί επαρκώς η μολυσμένη ρίζα και η φλεγμονή συνεχίζει να υπάρχει, η λύση για την άρση της βλάβης είναι η ακρορριζεκτομή. Πολλές φορές τέτοιου είδους φλεγμονές μπορούν να παραμείνουν ασυμπτωματικές στο στόμα για παρά πολλά χρόνια (χρόνιες φλεγμονές) και να επεκτείνονται καταστρέφοντας αθόρυβα γειτονικά ανατομικά στοιχεία, μέχρι που σε κάποιο ανύποπτο χρόνο μεταπίπτουν σε οξεία φάση με πολύ θορυβώδη συμπτώματα όπως ξαφνικό πρήξιμο και πόνο.
Γι’ αυτό το λόγο στα ιατρεία μας έχουμε πάγια τακτική να ζητάμε σχεδόν από όλους τους καινούριους ασθενείς μας μια πανοραμική ακτινογραφία προς έγκαιρη διάγνωση τέτοιων καταστάσεων.
Η ακρορριζεκτομή είναι μια μικρή χειρουργική επέμβαση, που έχει σκοπό την απομάκρυνση της κύστης και τον καθαρισμό της περιοχής που αυτή κατελάμβανε, καθώς και την αποκοπή του άκρου της ρίζας του δοντιού, που θεωρείται μολυσμένο από νεκρά κύτταρα. Ο επιμελής καθαρισμός είναι πολύ σημαντικός, ώστε να μπορέσει ο οργανισμός να αναλάβει την επούλωση της περιοχής, δηλαδή την πλήρωση του οστικού ελλείμματος με οστικά κύτταρα.
Προσθετική Χειρουργική
Η προσθετική αποκατάσταση ενός ασθενούς απαιτεί την ύπαρξη συγκεκριμένων ανατομικών συνθηκών ώστε αυτή να είναι επιτυχής. Πολλές φορές όμως αυτές οι ανατομικές προϋποθέσεις δεν υπάρχουν, είτε λόγω ανατομικών ιδιαιτεροτήτων του ασθενούς όπως εξοστώσεις και υπερπλασίες ούλων, είτε λόγω της εκτεταμένης απορρόφησης του οστού των γνάθων μετά την απώλεια των δοντιών.
Η προπροσθετική χειρουργική έχει ως στόχο την επαναδιαμόρφωση των διαφόρων δομών του στόματος, έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες αυτές συνθήκες για την προσθετική αποκατάσταση. Οι επεμβάσεις της προπροσθετικής χειρουργικής μπορεί να αφορούν στην επαναδιαμόρφωση τόσο των μαλακών μορίων του στόματος (ούλα και βλεννογόνο) όσο και του οστού των γνάθων.